Rok świętego Józefa

O kulcie św. Józefa w bazylice kolegiackiej w Sieradzu z ks. inf. Marianem Bronikowskim rozmawia ks. Jarosław Rodzik SAC.

Dziewięć miesięcy temu Ojciec Święty Franciszek ogłosił dla całego Kościoła rok jubileuszowy św. Józefa. Dzięki temu oczy wszystkich wierzących zwróciły się ku Przesławnemu Orędownikowi, uświadamiając sobie jego zaszczytną rolę ojca i małżonka w nazaretańskim domu oraz patrona Ludu Bożego. Jak na przestrzeni wieków przedstawia się kult św. Józefa w bazylice kolegiackiej w Sieradzu?

Chcąc odpowiedzieć na to pytanie, musimy przenieść się myślami do połowy XVIII wieku. Wtedy, w roku 1754, przy wejściu do prezbiterium sieradzkiej fary umieszczono w bocznym ołtarzu wizerunek św. Józefa z Dzieciątkiem Jezus. Malowany na płótnie obraz mężczyzny, tulącego z miłością Syna Bożego, nie tylko wyrażał serdeczne skojarzenia sieradzan z osobą świętego patrona, lecz przede wszystkim kierunkował ich pobożne pragnienia budowania własnych rodzin na przykładzie Świętej Rodziny.
Cześć dla świętego Józefa przejawiała się zarówno w dbaniu o wygląd ołtarza, jak i w licznych nabożeństwach ku jego czci. Ks. Walery Pogorzelski w kronice wizytacyjnej w 1928 roku zanotował fakt odrestaurowania ołtarza. W 1936 roku wspomniał o codziennych, porannych modlitwach, wznoszonych za wstawiennictwem św. Józefa, celebrowanych przez cały marzec, poświęcony szczególnie jego czci. W czasach wojennej pożogi, kiedy to kolegiata pełniła funkcję magazynu, a budynki parafialne zostały zajęte przez wojsko, sieradzanie nie zapomnieli o swoim Przemożnym Orędowniku. Pomimo trudności związanych z sytuacją w kraju po wyzwoleniu jedną z pierwszych inwestycji nowego proboszcza parafii, ks. infułata Apolinarego Leśniewskiego (kapelana powstania warszawskiego), było ufundowanie z ofiar od wiernych srebrnych sukienek oraz złotych nimbów dla obrazu świętego Józefa. Napis na odwrocie obrazu głosi: Srebrna Sukienka Wotum Parafii za ocalenie kolegiaty w wojnie 39–45 r. X. A. Leśniewski. Pokazuje to żywy szacunek i przywiązanie do św. Józefa sieradzkich parafian oraz ich wdzięczność za jego opiekę nad świątynią. Nie ucierpiała ona podczas wojny, mimo iż w pobliskim Wieluniu zabytkowa kolegiata została zbombardowana w pierwszych dniach września 1939 roku.

Patrząc na lata powojenne, gdy wszędzie odbudowywano zniszczone świątynie, można było dostrzec olbrzymią powszechną chęć wzniecenia na nowo ognia wiary u wiernych. W jaki sposób postać św. Józefa z sieradzkiej fary pomogła parafianom podnieść się z pyłu wojennego?

Wizerunek św. Józefa, który cudownie wyratował od zniszczenia sieradzką kolegiatę, stał się tuż po wojnie punktem niezwykle znaczących odniesień. Wiara sieradzkiego ludu szczególnie odrodziła się dzięki licznym wizytom Prymasa Tysiąclecia, który nieprzypadkowo został wyniesiony na ołtarze w roku św. Józefa. Błogosławiony kard. Wyszyński, którego nauczycielem był wspomniany ks. inf. Apolinary Leśniewski, wielokrotnie klękał przed obrazem sieradzkiego Józefa, powierzając mu sprawy tak Kościoła w Polsce, jak i lokalnej wspólnoty parafialnej. To ukierunkowanie na Oblubieńca Maryi musiało być bardzo ważną lekcją dla sieradzan, skoro do dziś nie zaprzestają gorliwie prosić świętego w przeróżnych intencjach.

Wspomniał Ksiądz o postaci Prymasa Tysiąclecia, lecz nie był to jedyny sługa Kościoła, który nawiedził prastarą sieradzką bazylikę, prawda?

Przed obrazem Świętego Opiekuna gromadzą się ludzie z różnych stron i z różnych stanów. Św. Józef w znany tylko sobie sposób potrafi zgromadzić na wspólnej modlitwie rodziców, małżonków, dziadków, ludzi pracy, kapłanów, biskupów, kardynałów. Księga Kultu oraz Księga Gości kryją tysiące wpisów, poprzedzonych modlitewnym zawierzeniem każdej sieradzkiej rodziny, diecezji włocławskiej, Kościoła w Polsce czy Stolicy Apostolskiej. Warto odnotować chociażby wizyty Regensa Penitencjarii Apostolskiej ks. prał. Krzysztofa Nykla, kard. Adama Maidy, kard. Zenona Grocholewskiego czy prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka. Szczególnie ważnym wydarzeniem było nawiedzenie bazyliki oraz obrazu św. Józefa przez byłego Prefekta Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów – kard. Roberta Saraha, który przed trzema laty w imieniu Ojca Świętego złożył podpis pod dekretem podnoszącym kolegiatę do tytułu i godności bazyliki mniejszej. Ksiądz kardynał Sarah zawierzał w indywidualnej modlitwie świętemu Józefowi nasze rodziny i świętą rodzinę Kościoła. Święty Józef Sieradzki był również świadkiem wielu innych zawierzeń, składanych przez najważniejsze osoby w Polsce: Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego, Marszałek Sejmu Elżbietę Witek, ambasadorów, konsulów, dyplomatów, prezydentów miast. Przemożny Orędownik działa nie tylko dla sprawy Kościoła, lecz w tajemniczy sposób wspiera również każdy wyraz szlachetnej służby dla ojczyzny.

Olbrzymim przywilejem i zobowiązaniem jest wybór dnia wyniesienia sieradzkiej fary do godności bazyliki mniejszej – uroczystość świętego Józefa. Kościół w osobie Ojca Świętego Franciszka orzekł, że Sieradzka Perła Świętości ma stanowić znak stałego orędownictwa św. Józefa w sprawach Kościoła i świata. Odczytaliśmy to papieskie wezwanie w duchu posłuszeństwa wiary, realizując liczne inicjatywy szerzące kult naszego Świętego Orędownika.

Cześć oddawana św. Józefowi to nie tylko historia, ale przede wszystkim wielka szansa odkrywania tej postaci w dzisiejszych, trudnych czasach. Czego dziś możemy się nauczyć od św. Józefa i jakie inicjatywy w szerzeniu tej świadomości podejmuje sieradzka bazylika?

Żywym znakiem wiary w orędownictwo św. Józefa w naszej świątyni są przybywające pielgrzymki. Poza wieloma grupami z Polski warto odnotować niegasnące zainteresowanie osobą sieradzkiego św. Józefa pielgrzymów z Korei Południowej, Sri Lanki, Indonezji, Ugandy, Stanów Zjednoczonych, Belgii, Białorusi, Hiszpanii, Włoch, Węgier czy Łotwy.
Dla nawiedzających bazylikę i przesławny obraz św. Józefa przygotowano reprodukcję obrazu i okolicznościowe medaliki. Rozdano 600 sztuk obrazów, a trzeba pamiętać, że pierwszy egzemplarz trafił do Ojca Świętego Franciszka. Medaliki z wizerunkiem świętego liczone są dziś w tysiącach sztuk. Wydawnictwo Pallottinum podjęło decyzję, aby w limitowanej edycji umieścić obraz św. Józefa w wydanym na rok jubileuszowy liście papieża Franciszka Patris Conde. Niezwykłą dla nas niespodzianką stała się zrealizowana przez Pocztę Polską inicjatywa stworzenia okolicznościowego znaczka pocztowego z wizerunkiem św. Józefa. Nakład przekroczył dziś 18 milionów sztuk, co oznacza, że wizerunek Przemożnego Orędownika trafi do milionów domów na całym świecie.
Coroczna pielgrzymka z Sieradza na Jasną Górę jest potwierdzeniem, że wiara w orędownictwo św. Józefa w sposób naturalny prowadzi do Maryi Panny. Tegoroczne logo z hasłem: Z Józefem w nowe czasy pokazuje kierunek, w jakim dziś mamy zmierzać. Towarzysząca nam pandemia, czyhające zewsząd pokusy, zamęt w rodzinach i kryzys Kościoła sprawiają, że szukamy przewodnika, który przez te doświadczenia bezpiecznie poprowadzi. Stąd zawsze warto wracać przed obraz Patrona Kościoła i nieco parafrazując słowa bł. Prymasa Tysiąclecia, wyznać: „wszystko stawiam na Józefa”.